Het programma van de vervolg praktijkopleiding bestaat in grote lijn uit de behandeling van drie onderwerpen. De eerste twee werkstukken hebben als onderwerp het thema kastbouw, waarbij je leert werken met fineer en gefineerd plaatmateriaal in combinatie met massief hout en met divers hang- en sluitwer, diverse scharnieren en ladegeleiders.
Het tweede thema is rondwerk, je gaat een salontafel maken waarin verschillende rondwerk technieken zijn verwerkt zoals lamineren en stoombuigen, ook hier weer in een combinatie van plaatmateriaal en massief hout. We sluiten het jaar af met het maken van een klapstoel.
Kastbouw
Het programma van de vervolgopleiding start met het maken van een voorbeeldkastje waarbij gebruik gemaakt wordt van plaatmateriaal, fineer en gefineerd plaatmateriaal. Tijdens het maken van het kastje zul je leren werken met MDF en gefineerd MDF. Het MDF van de 4 deurtjes ga je zelf fineren en tegenfineren met 0,6 mm esdoornfineer.
De kanten van het gefineerde plaatmateriaal, van zowel de corpus als de deurtjes, worden afgewerkt met kantfineer wat wordt aangebracht met een kantlijmmachine.
De deurtjes van het voorbeeldkastje worden gemonteerd met de vier meest gebruikte potscharnieren. Je leert werken met diverse afteken- en boormallen om de deurtjes eenvoudig en snel te kunnen plaatsen. Tijdens het maken van het kastje gaan we voor een rondleiding naar de showroom van de firma van Hoecke BV, leverancier van BLUM hang- en sluitwerk.
Als de deurtjes zijn afgehangen en afgesteld wordt het kastje opgewerkt en afgewerkt met plantaardige oliën en bijenwas.
Gereedschapskabinet
Het onderwerp kastbouw breiden we uit door het maken van een gereedschapskabinet.
De romp van het kabinet wordt gemaakt van esdoorn gefineerd MDF dat verlijmd wordt in verstek. De uitsparing voor de deur, in de romp van de kast, is hierbij een interessant afwijkend detail. Voor het paneel van de deur ga je zelf multiplex fineren met fineerflex, fineer gelijmd op een drager van papier. Bij het fineren van het paneel leer je gebruik maken van de vacuümtafel als fineerpers.
Het gefineerde paneel komt in een deur van esdoornhout dat verlijmd wordt in verstek. De deur wordt afgehangen met een pianoscharnier. De gedachte achter het werken met de combinatie van gefineerd plaatmateriaal en massief hout is dat je inzicht krijgt wanneer je welk materiaal praktisch het beste kunt inzetten voor een werkstuk.
Onder de deur komt een lade, verbonden met zwaluwstaarten, die wordt gemonteerd met stalen ladegeleiders.
Rondwerk
Het derde werkstuk dat je gaat maken is een salontafel waarin verschillende rondwerktechnieken worden toegepast.
De romp van de tafel wordt gemaakt van vliegtuigtriplex met een dikte van één mm. Negen lagen triplex worden om een mal gebogen en verlijmd door gebruik te maken van vacuüm. De kantafwerking van de romp wordt uigevoerd met herlijsten van iepenhout. De gebogen herlijsten krijgen hun vorm door ze te buigen met stoom, hierdoor blijft de nerf van het hout intact en loopt de tekening van het hout mee met de ronding van het ontwerp. De romp wordt uiteindelijk gefineerd en tegengefineerd met iepenfineer dat je zelf hebt gevoegd uit losse stroken fineer.
In dit werkstuk wordt veelvuldig gebruik gemaakt freeswerk op de stationaire freesmachine. Je leert frezen met diverse mallen die je zelf gaat construeren.
De poten van de tafel worden gemaakt van dunne stroken iepenhout. Deze stroken met een dikte van één mm worden gezaagd op de lintzaagmachine met een zaaglint met speciale vertanding. Na het zagen worden de stroken fineer onder vacuüm gelamineerd tot gebogen poten. Na het opwerken van romp en poten worden deze gemonteerd en wordt het geheel afgewerkt. De laatste handeling aan dit werkstuk is het plaatsen van de glasplaat in de romp.
Samenwerken
Het leren in de vervolgopleiding heeft een ander karakter dan het leren in het eerste leerjaar. In de praktijkopleiding meubelmaken staat je eigen leerproces centraal, door de aard en complexiteit van de werkstukken en werkzaamheden werk je in het vervolgjaar veel samen en wordt er veelvuldig overlegd. Vooral voor het maken van het laatste werkstuk, de klapstoel, is het belangrijk dat alle onderdelen perfect op maat worden geproduceerd. Dit vraagt een grote mate van samenwerking en onderlinge afstemming.
Klapstoel
Voor het maken van de klapstoel zetten we een kleine productielijn op zodat we je vertrouwd maken met het produceren van een werkstuk in serie.
Seriewerk vraagt een totaal andere aanpak dan het maken van een uniek éénmalig werkstuk. Alle onderdelen moeten aan elkaar gelijk zijn en dit vraagt een grote mate van voorbereiden, voorwerken en uitvoeren van de verschillende werkzaamheden. Alles valt en staat op een goed afstemming van de verschillende onderdelen op het geheel.
"De stoel is een heel moeilijk object. Iedereen die ooit geprobeerd heeft er één te maken weet dat. Er zijn eindeloos veel mogelijkheden en problemen - de stoel moet licht zijn, hij moet sterk zijn, hij moet comfortabel zijn. Het is bijna makkelijker een wolkenkrabber te maken dan een stoel."
Vormgeving
In een paar korte lessen besteden we aandacht aan vormgeving van het meubel. Op basis waarvan maak je een beslissing of een poot 4 of 5 centimeter dik moet worden. Hoe breed kan de regel worden en wat is de afmeting van het overstek. Tijdens het maken van een meubel moet je heel veel beslissingen nemen die te maken hebben met de vorm van het meubel. Tegelijkertijd moet het ook constructief kloppen. Door deze beslismomenten helder te krijgen en daarmee te oefenen heb je invloed op je werkstuk zoals jij dat uiteindelijk wilt presenteren.
Technieken en vaardigheden
- Fineren
- Plaatmateriaal
- Nauwkeurig werken
- Hang- en sluitwerk
- Lamineren
- Stoombuigen
- Mallen maken
- Gebruik stationaire freesmachine
- Seriewerk
Excursies en gastlessen
- Demonstratie Festool kantlijmmachine, Festool CONTURO
- Excursie hang-en-sluitwerk, Blum Nederland
- Excursie Houthandel, Homé Hout
- Workshop onderhoud machinale, Sander Hendriks
- Materialen bibliotheek en ontmoetingsplek, Broeinest Rotterdam
- Meubelspuiterij, Moos meubel - en interieurspuiterij
- Demonstratie CNC gestuurde freesmachine, Felder Nederland