Gerlof van Rheenen heeft zijn werkplaats van 32 m2, in een grote Self-Storage aan de westrand van Amersfoort. De opslagruimtes met daglicht zijn zodanig aangepast, dat ze gebruikt kunnen worden als werkplaats. Als naaste werkplaatsburen heeft hij een vrouwelijke kunstschilder en iemand die elektronische apparatuur repareert.
Het valt op dat de werkplaats netjes geordend en opgeruimd is. Eigenlijk best te begrijpen, want er wordt intensief gebruik gemaakt van de kleine ruimte. Sinds een paar jaar is Gerlof gepensioneerd en sindsdien werkt hij 2 tot 4 dagen in de week in zijn werkplaats. De werkplaats huurt en deelt hij met Peter van den Borne, ook een oud-leerling van De Schrijn, die vooral in de weekenden actief is met houtbewerken. Daarnaast zijn er nog 2 medegebruikers. Met één daarvan werkt Gerlof een dagdeel in de week samen op, de andere werkt in de werkplaats tussen iedereen door als zelfstandig meubelmaker.
Omdat Gerlof goed kon leren was het, in zijn tijd, volkomen logisch dat hij na de middelbare school zou gaan studeren. Aan de VU in Amsterdam heeft hij geschiedenis en Spaans gestudeerd. Naast het hoofdwerk heeft Gerlof altijd liefde gevoeld voor het ambacht. Als fervent pijproker heeft hij tijdens zijn studie verschillende houten pijpen gemaakt, wat een vak op zich is.
Na het afronden van zijn studie is Gerlof, met zijn achtergrond van het Spaans, aan het werk gegaan bij de ontwikkelingshulporganisatie Solidaridad, die gericht is op de bestrijding van de armoede in Latijns-Amerika. Na 10 jaar heeft hij de overstap gemaakt naar de Vakcentrale FNV, waar hij wederom de contacten onderhield met Latijns-Amerika. Uiteindelijk is hij gaan werken bij de Emmaus woonwerkgemeenschap en kringloopwinkel in Haarzuilens. In 2014 is hij parttime gaan werken en heeft hij het plan opgevat om iets met zijn liefde voor het ambacht te gaan doen en is zich gaan oriënteren. Op het internet las hij over de opleidingsmogelijkheden bij De Schrijn.
Wat zou dat leuk zijn...
Hij heeft nog even overwogen of hij niet liever klokken wilde gaan maken, maar uiteindelijk heeft hij toch gekozen om zijn liefde voor hout te volgen en zich ingeschreven voor de jaaropleiding meubelmaken bij De Schrijn.
Op mijn vraag wat hij van de opleiding vindt reageert hij positief:
Ik ben erg enthousiast over het uitgekiende programma van het leerjaar, dat weloverwogen in elkaar steekt. De docenten zijn didactisch goed en kunnen goed met de leerlingen meekijken naar wat er nodig is. En het is een fijne ambiance, gewoon een mooie plek en heerlijk om naar toe te gaan.
Gerlof komt nog geregeld langs bij De Schrijn om hout te kopen en even bij te praten. Soms maakt hij uit oude meubels nieuwe of restaureert ze. Zo heeft hij nog Surinaams bruinhart van een gedemonteerde kast, dat ligt te wachten op een nieuwe bestemming.
Ruwe planken, zorgvuldig uitgezocht en gedroogd, zijn mijn basismateriaal. Uiteraard gebruik ik alleen de beste houtsoorten.
Over de zigzagstoel van Gerrit Rietveld die hij tijdens de praktijkopleiding heeft gemaakt:
Dat is een briljant ontwerp, zo nu en dan zet ik de stoel op tafel om ernaar te kijken en te genieten van de elegante vorm.
Na het voltooien van de praktijkopleiding bij De Schrijn is Gerlof 3 jaar in de leer geweest als beeldsnijder op de Bataviawerf in Lelystad. Hier heeft hij geholpen bij het maken van de 17e-eeuwse meubelen voor in de kapiteinsruimte van de Batavia en heeft hij beelden gesneden voor de werf.
Beeldsnijden is heel precies werk en hierdoor heeft hij het hout nog beter leren "lezen". Als vrijwilliger werkt hij nog steeds op de Bataviawerf, maar zijn liefde ligt toch meer bij moderne meubels.
In de werkplaats in Amersfoort staan enkele houtbewerkingsmachines, waaronder een combinatie vlakvandikte-schaafmachine, een zaagtafel en een kleine lintzaagmachine. Voor het raam staat een meubelmakerswerkbank. Deze blijkt exact dezelfde werkbank te zijn als die wij met onze docenten hebben gemaakt voor de werkplaats van De Schrijn. Zijn werkbank heeft hij laten maken door Erwin Kwant, meubelmaker en docent meubelmaken bij De Schrijn.
In mijn werkplaats maak ik moderne meubels met ambachtelijke technieken. Denk aan tafels, stoelen, kasten, maar ook een kinderfornuisje. Elk meubel is maatwerk, dat past in bestaand interieur.
Gerlof werkt op niet-commerciële basis, hij haalt zijn kosten eruit en soms houdt hij er iets aan over. Hij werkt vooral voor familie, vrienden en bekenden. Het liefst werkt hij 'aan de bank' met handgereedschap.
De meeste verbindingen, profielen en vormen maak ik met de hand en met natuurlijke oliën en was zoek ik de gewenste kleur en glans. Door zo te werken geniet ik het meest van dit mooie vak.
Als vrijwilliger bij kringloopcentrum Emmaus weet hij soms de hand te leggen op gebruikt, maar prima gereedschap. Trots laat hij me een, nog bijna nieuwe, Stanley bankschaaf zien, in kartonnen doos met gebruiksaanwijzing, uit de jaren zeventig van de vorige eeuw. Voor zichzelf zou hij nog graag een mooi gereedschapskabinet willen maken, waar al zijn handgereedschap in past.
Gerlof heeft hart voor mensen en liefde voor hout en het ambacht en is daarbij trouw aan zichzelf. In zijn werk, maar ook in zijn werkplaats komt de liefde voor ambachtelijk werken je tegemoet. Het was een plezier om hem te interviewen.
gmail.comErik Verkuil, oktober 2019